कोभिडलाई बढी ध्यान दिँदा टीबी र एड्सबाट धेरैको ज्यान गएको ग्लोबल फन्डको चिन्ता
काठमाडौं । कोभिड–१९ वैश्विक महामारीका विरूद्धको लडाइँमा मात्र ध्यान दिँदा गरिब देशहरूमा धेरै टीबी र एड्सका रोगीहरूको ज्यान गएकोप्रति ग्लोबल फन्डले चिन्ता व्यक्त गरेको छ ।
गरिब देशका टीबी र एड्सका बिरामीहरू बिना उपचार मरेको हुन सक्ने टीबी र एड्स कार्यक्रमका लागि कोष दिने जेनेभास्थित अगुवा संस्था ग्लोबल फन्डले जनाएको हाे ।
विश्व स्वास्थ्य संगठन डब्लुएचआले जनाए अनुसार सन् २०१९ मा टीबीका नयाँ संक्रमितको संख्या १ करोड र १४ लाखको मृत्यु भएको थियो ।
मार्चमा डब्लुएचओले गत वर्ष ५ लाख भन्दा बढी मानिसको मृत्यु टीबीबाट मात्र भएको जनाएको छ ।
ग्लोबल फन्डले टिबी र एड्स लागेका मानिसको खोजी र उपचारमा कम प्राथिमकता पाउँदा मृत्युकाे संख्या बढ्न सक्ने तर तथ्यांमा नदेखिएकाे दाबी गरेकाे छ ।
वर्सेनी सबै भन्दा बढी टीबीबाट मानिसको ज्यान जाने गरेको छ । विगत दुई सय वर्षमा अर्ब बढी मानिसको ज्यान टीबीबाट गएको अनुमान छ ।
फन्डका निर्देशक पिटर स्यान्डसले अफ्रिकाकाो सहेल जस्ता क्षेत्रमा टीबी र एड्सबाट काेराेना महामारीबाट हुने मृत्यु भन्दा बढीको ज्यान गएको हुन सक्ने बताए ।
महामारीको बन्दाबन्दीले ती बिरामीलाई दिइने सेवामा बाधा परेकाे उनकाे भनाइ छ । भारत र अफ्रिकामा अन्य बिरामी भन्दा कोभिड–१९ महामारी प्रति बढी ध्यान दिइएको उनले जनाए ।
सन् २०१९ को तुलनामा सन् २०२० मा दस लाख जति कम टीबी पीडितको उपचार गरिएको छ । यसले लाखौं मानिस टीबीको उपचार बिना मरेको हुन सक्ने देखाएको उनले जनाए ।
विश्वभर यी रोगहरूको उपचारका लागि सरकार र निजी क्षेत्रको साझेदारीमा वार्षिक ४ अर्ब अमेरिकी डलर बराबरको रकम खर्च हुन्छ । यो खर्च ग्लोबल फन्डले जुटाउने गरेको छ ।
