नेपाल सरकारद्वारा भारत–पाकिस्तानबीच बढ्दो तनावप्रति चिन्ता व्यक्त

काठमाडौँ । दक्षिण एशियामा दुई परमाणु सम्पन्न छिमेकी मुलुक-भारत र पाकिस्तानबीच लामो समयदेखि चलेको द्वन्द्व र तनाव हालै पुनः चर्कँदो देखिएको छ ।

यस्तो संवेदनशील परिस्थितिमा नेपाल सरकारले क्षेत्रीय शान्ति, स्थायित्व र आपसी समझदारीको पक्षमा दृढ अडान दोहोर्याउँदै भारत–पाकिस्तानबीच हाल उत्पन्न तनावप्रति गहिरो चिन्ता व्यक्त गरेको छ।

भारत–पाकिस्तान द्वन्द्वको झलक
भारत र पाकिस्तानबीचको द्वन्द्व सन् १९४७ मा विभाजनपछि सुरु भएको हो । कश्मीर विवाद मुख्य केन्द्रमा रहेको यो द्वन्द्वले सन् १९४८, १९६५, १९७१ र १९९९ मा युद्धको रूप लिएको थियो । विशेष गरी १९९९ को कारगिल युद्ध र सन् २०१९ को पुलवामा हमलापछि द्विपक्षीय सम्बन्ध अत्यन्त तनावपूर्ण बनेको छ।

भारतले पाकिस्तानमा आधारित आतङ्ककारी समूहहरूलाई दोष दिने गरेको छ भने पाकिस्तानले बारम्बार यस्ता आरोप अस्वीकार गर्दै आएको छ । यसबीच दुवै देशबीच कूटनीतिक वार्ताहरू अनेक पटक असफल भएका छन्।

हालको घटनाक्रम: पहलगाम आक्रमण
२०७८ वैशाख १० गते (२२ अप्रिल २०२५) भारतको जम्मु–काश्मीरस्थित पहलगाम क्षेत्रमा भएको आतङ्कवादी आक्रमणमा परी २६ भारतीय पर्यटकको मृत्यु भएको थियो ।

मृतकमध्ये एक नेपाली नागरिक पनि परेका थिए । यो घटनाले भारत र पाकिस्तानबीचको चिसो सम्बन्ध पुनः तात्न थालेको देखिएको छ । भारतले घटनाको दोष पाकिस्तानलाई दिएको छ भने पाकिस्तानले आफ्नो संलग्नता अस्वीकार गरेको छ ।

नेपालको कूटनीतिक प्रतिक्रिया
नेपाल सरकारको परराष्ट्र मन्त्रालयले आज सार्वजनिक गरेको विज्ञप्तिमा उक्त आक्रमणप्रति गहिरो दुःख व्यक्त गर्दै मृतकप्रति श्रद्धाञ्जली अर्पण गरिएको छ । साथै, नेपालले घटनापछि भारत–पाकिस्तानबीच उत्पन्न चिसोपन र चर्किंदो तनावप्रति गम्भीर चिन्ता व्यक्त गरेको हो ।

विज्ञप्तिमा भनिएको छ, “आतङ्कवादविरुद्धको लडाइँमा नेपाल सबै पक्षसँगै उभिएको छ। आफ्नो सैद्धान्तिक अडान अनुरूप, नेपालले कुनै पनि शत्रूतापूर्ण शक्तिलाई आफ्ना छिमेकी राष्ट्रहरूविरुद्ध आफ्नो भूमि प्रयोग गर्न दिने छैन ।”

नेपालले दक्षिण एशियामा दिगो शान्ति, आपसी विश्वास र सहकार्यलाई प्रोत्साहन गर्नुपर्ने पक्षमा जोड दिँदै आफ्नो प्रतिबद्धता पुनः पुष्ट गरेको छ ।

मन्त्रालयले विज्ञप्तिमा भनेको छ, “नेपालले यस क्षेत्रमा दिगो शान्ति र स्थायित्वका लागि आफ्नो प्रतिबद्धतालाई पुनःपुष्टि गर्दछ र हाल उत्पन्न तनाव चाँडै शान्त होस् भन्ने आशा राख्दछ ।”

दक्षिण एशियाको स्थायित्वका लागि भारत–पाकिस्तानबीचको सम्बन्ध सधैं निर्णायक रहँदै आएको छ। दुवै मुलुकबीचको बढ्दो तनावले क्षेत्रीय सुरक्षामा गम्भीर असर पार्न सक्छ ।

यस्तो अवस्थामा नेपालले दिएको कूटनीतिक सन्देशले निस्सन्देह रूपमा क्षेत्रीय सहिष्णुता र संयमितता कायम राख्न प्रेरणा दिने विश्वास लिइएको छ।