जेन–जी आन्दोलनपछिको राजनीतिक उथलपुथलबीच नयाँ दल दर्ताको लहर
काठमाडौँ । जेन–जी आन्दोलनपछिको नयाँ राजनीतिक उथलपुथलसँगै मुलुकमा नयाँ दल दर्ताको लहर सुरु भएको छ। निर्वाचन आयोगका अनुसार पछिल्लो समय १५ वटा दलले नयाँ राजनीतिक दलका रूपमा दर्ता हुनका लागि निवेदन दिएका छन्, जसका कागजात अध्ययनको क्रममा छन् ।
आयोगका प्रवक्ता नारायणप्रसाद भट्टराईका अनुसार आगामी फागुन २१ गते प्रतिनिधिसभा निर्वाचन घोषणा हुनुअघि १० दल र घोषणापछि थप पाँच दलले निवेदन दिएका हुन् । उनले कानुनी प्रक्रिया पूरा भएका दललाई मात्रै स्वीकृति दिने तयारी भइरहेको बताए ।
राजनीतिक विश्लेषकहरूका अनुसार जेन–जी आन्दोलनले देशको राजनीतिक परिदृश्यलाई नयाँ पुस्ता–मुखी बनाएको छ। त्यसकै प्रभाव स्वरूप युवा नेतृत्व र नयाँ सोचसहितका दलहरू दर्ता हुने क्रम बढेको देखिन्छ । हिराप्रसाद सोती नेतृत्वको राष्ट्रिय जेन–जी पार्टी नेपाल, जसले ‘क्रस खुकुरी’ चिन्हको माग गरेको छ, त्यसको प्रतीक नै नयाँ पुस्ताको ऊर्जा र विद्रोही चेतको रूपमा व्याख्या भइरहेको छ ।
यसैबीच, धरान उपमहानगरका प्रमुख हर्क साङपाङ नेतृत्वको श्रम संस्कृति पार्टी, अधिवक्ता डा. सुरेन्द्र भण्डारी नेतृत्वको नेपाल नागरिक पार्टी, र गोपीलाल न्यौपाने नेतृत्वको नेपाल लिबरल पार्टीलगायतका दलहरूले पनि आयोगमा निवेदन दिएका छन् । आयोगले यी सबै दलका विधान, घोषणापत्र, झण्डा, लोगो, तथा चुनाव चिन्हको विवरण अध्ययन गरिरहेको छ ।
आयोगले हालसम्म १२४ राजनीतिक दल दर्ता गरेको छ । नयाँ दलका कागजात स्वीकृत भएपछि संख्या अझ बढ्ने सम्भावना छ । आयोगका अनुसार दर्ताका लागि दलको विधानमा लोकतान्त्रिक आचरण, समावेशी संरचना, पाँच वर्षभित्र निर्वाचनको प्रावधान, तथा पारदर्शी आर्थिक स्रोतको विवरण खुलाउनुपर्छ ।
आगामी निर्वाचन प्रयोजनका लागि आयोगले कात्तिक २८ गते दल दर्ताको सूचना प्रकाशन गर्ने तयारी गरेको छ । मङ्सिर १ देखि १० गतेसम्मका लागि १० दिनको समय दिइनेछ, जसमा दर्ता भइसकेका दलहरूले मात्रै समानुपातिक प्रणालीतर्फ भाग लिन पाउनेछन् ।
यता, प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीले निर्वाचनको वातावरण बनाउनका लागि प्रमुख राजनीतिक दलहरूसँग निरन्तर छलफल गर्दै आएकी छन्। संसद् पुनःस्थापनाको माग गर्ने दल र निर्वाचनमा जाने तयारीमा रहेका दलबीच संवाद जारी रहेको छ।
विश्लेषकहरूका अनुसार जेन–जी आन्दोलनले पुरानो दलप्रतिको जनविश्वासमा प्रश्न उठाएको छ र यसले नयाँ दलहरूको उदयका लागि ‘राजनीतिक रिक्तता’ सिर्जना गरेको छ । नयाँ दलहरूको प्रवेशले आगामी निर्वाचनलाई अझ रोचक र प्रतिस्पर्धी बनाउने संकेत देखिन थालेको छ।
