मधेस प्रदेशमा कुष्टराेगका सबैभन्दा बढी नयाँ बिरामी
काठमाडौँ । ‘मानवतालाई जीवित राखौँ’ भन्ने नाराका साथ आज विश्वभर विश्व रेडक्रस दिवस मनाइँदैछ । यसै अवसरमा नेपालमा कुष्ठरोगसम्बन्धी एक महत्वपूर्ण तथ्य सार्वजनिक भएको छ-देशभर पाइएको नयाँ कुष्ठरोगका बिरामीमध्ये सबैभन्दा बढी मधेस प्रदेशमा देखिएका छन् ।
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका सचिव डा. विकास देवकोटाले बिहीवार काठमाडौंमा आयोजित कुष्ठरोगसम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलनमा दिएको जानकारीअनुसार, आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को अन्त्यसम्म नेपालमा २,४७२ नयाँ कुष्ठरोगी फेला परेका छन्। तीमध्ये महिलाको संख्या १,०४२ छ भने १४ वर्षमुनिका बालबालिकाको संख्या १३६ रहेको छ।
डा. देवकोटाले मधेस प्रदेशमा मात्र कुल केसको एक तिहाइभन्दा बढी बिरामी फेला परेको जानकारी गराउँदै दोस्रो स्थानमा लुम्बिनी प्रदेश रहेको उल्लेख गरे। लुम्बिनीमा एक चौथाइभन्दा बढी केस छन् भने कोशी प्रदेश तेस्रो स्थानमा छ।
उनले कुष्ठरोगको प्रभाव न्यून बनाउन “प्रति १० हजार जनसंख्यामा एक जनाभन्दा कम बिरामी हुने” लक्ष्य हुनुपर्ने बताए। हाल राष्ट्रिय स्तरमा प्रकोप दर ०.९२ प्रतिशत छ, जुन एकभन्दा तल भए पनि १८ जिल्लामा प्रकोप दर अझै पनि एकभन्दा माथि छ। ११ जिल्लामा नयाँ कुष्ठरोगी फेला परेका छैनन्।
नयाँ बिरामीमध्ये १,९७७ जनामा मल्टी ब्यासिलरी (गम्भीर प्रकारको) कुष्ठरोग देखिएको सचिव देवकोटाले बताए। उनीअनुसार हाल सबै पहिचान भएका बिरामीहरूको उपचार जारी छ।
आजकै दिन रेडक्रसका संस्थापक तथा नोबेल शान्ति पुरस्कार विजेता हेनरी ड्युनाको जन्मजयन्तीसमेत पर्छ। रेडक्रस र रेडक्रिसेन्ट आन्दोलनले प्राकृतिक प्रकोप, युद्ध, र विपद्का बेला सेवा पुर्याउँदै आएको छ। यस्ता संस्थाहरूको योगदान र मानवताका आदर्शलाई सम्मान गर्न यो दिवस विश्वभर मनाइन्छ।
स्वास्थ्य चुनौतीका साथै मानवीय सहानुभूतिको आवश्यकता झनै बढेको वर्तमान अवस्थामा, रेडक्रस दिवसले सामाजिक जागरण र चिकित्सा क्षेत्रमा अझ सशक्त प्रतिबद्धता आवश्यक रहेको संकेत दिएको छ।
